تحلیل جامع ابزار SIEM، لزوم استفاده، مزایا و معایب

اگر به دنبال راهکاری جامع برای مدیریت امنیت اطلاعات و رویدادها هستید، سیستم‌های SIEM می‌توانند بهترین انتخاب برای سازمان شما باشند. این سیستم‌ها با جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها از منابع مختلف، به شما کمک می‌کنند تا تهدیدات سایبری را به سرعت شناسایی و به آن‌ها پاسخ دهید. برای آشنایی بیشتر با SIEM و کاربردهای آن، مقاله‌ی کامل ما با عنوان “SIEM چیست؟” را مطالعه کنید. اما در زیر به تحلیل و بررسی ابزار مدیریتی SIEM می‌پردازیم. برای مطالعه جدیدترین مقالات امنیت شبکه بخش اخبار سایت سوفوس فایروال را دنبال کنید.

در این مقاله درباره عناوین زیر صحبت خواهیم کرد:

• مزایای استفاده از SIEM چیست؟
• چه مواردی را می‌توان از معایب SIEM برشمرد؟
• سازمان‌های بزرگ بین‌الملی که از SIEM استفاده کرده‌اند
• کدام سازمان‌های بین‌المللی از SIEM استفاده نمی‌کند؟

مزایای استفاده از SIEM چیست؟

استفاده از SIEM (مدیریت امنیت اطلاعات و رویدادها) برای سازمان‌ها مزایای متعددی دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. تشخیص و پاسخ به تهدیدات در زمان واقعی

تشخیص بلادرنگ: SIEM به شما امکان می‌دهد تا تهدیدات امنیتی را در زمان واقعی شناسایی کنید. با جمع‌آوری و تحلیل لحظه‌ای لاگ‌ها و داده‌های رویدادها از منابع مختلف، SIEM می‌تواند فعالیت‌های مشکوک را شناسایی کرده و به سرعت آلارم‌های لازم را صادر کند.

پاسخ سریع: با قابلیت‌های خودکارسازی SIEM، می‌توان پاسخ به تهدیدات را سرعت بخشید. این سیستم‌ها می‌توانند به‌طور خودکار اقدامات امنیتی مثل بلاک کردن IP‌های مشکوک یا بستن دسترسی‌ها را انجام دهند.

2. مانیتورینگ مرکزی و جامع

یکپارچه‌سازی داده‌ها: SIEM داده‌های امنیتی از منابع مختلف مثل فایروال‌ها، روترها، سیستم‌های عامل، دیتابیس‌ها و اپلیکیشن‌ها را جمع‌آوری کرده و در یک داشبورد مرکزی نمایش می‌دهد. این باعث می‌شود که تیم‌های امنیتی بتوانند تمام فعالیت‌های سازمان را به‌طور متمرکز مانیتور کنند.

کاهش پیچیدگی: با جمع‌آوری و همبستگی داده‌ها در یک مکان، SIEM پیچیدگی نظارت بر چندین سیستم و دستگاه مختلف را کاهش می‌دهد و به تیم‌های امنیتی کمک می‌کند تا به راحتی تهدیدات را شناسایی و تحلیل کنند.

3. شناسایی تهدیدات پیشرفته

همبستگی رویدادها: SIEM می‌تواند رویدادهای مختلف را همبسته کرده و الگوهای پیچیده‌ای را که ممکن است نشان‌دهنده حملات پیشرفته باشند شناسایی کند. این ویژگی به‌ویژه در مقابله با تهدیدات پیشرفته مانند APTها (حملات پیشرفته و مداوم) بسیار مؤثر است.

تحلیل رفتاری: برخی از SIEM‌ها از تحلیل‌های رفتاری و الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای شناسایی رفتارهای غیرعادی و تهدیدات جدید که ممکن است توسط سیستم‌های معمولی نادیده گرفته شوند، استفاده می‌کنند.

4. بهبود انطباق با مقررات

گزارش‌دهی انطباق: SIEM می‌تواند گزارش‌های مفصلی از فعالیت‌های امنیتی تولید کند که به سازمان‌ها در انطباق با مقررات قانونی و استانداردهای صنعتی مثل GDPR، HIPAA، PCI DSS، و ISO 27001 کمک می‌کند.

ردیابی و مستندسازی: SIEM به سازمان‌ها امکان می‌دهد که تمام فعالیت‌ها و رویدادهای امنیتی را ثبت و مستند کنند، که این امر در حین حسابرسی‌های قانونی یا داخلی بسیار مفید است.

5. کاهش زمان تشخیص و واکنش (MTTD/MTTR)

کاهش MTTD (Mean Time to Detect): با استفاده از SIEM، زمان مورد نیاز برای شناسایی تهدیدات به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این امر به دلیل مانیتورینگ مستمر و تحلیل بلادرنگ داده‌ها است.

کاهش MTTR (Mean Time to Respond): می‌تواند فرآیند پاسخ به تهدیدات را خودکار کرده و زمان واکنش به حوادث را کاهش دهد. این امر به ویژه در کاهش خسارات ناشی از حملات سایبری مؤثر است.

6. افزایش کارایی تیم امنیتی

خودکارسازی فرآیندها: SIEM می‌تواند بسیاری از وظایف مانیتورینگ و تحلیل را خودکار کند، که باعث می‌شود تیم‌های امنیتی بتوانند بر روی تهدیدات جدی‌تر و وظایف استراتژیک تمرکز کنند.

کاهش هشدارهای کاذب: با تنظیم دقیق قوانین و سیاست‌ها، SIEM می‌تواند تعداد هشدارهای کاذب را کاهش دهد، که این امر باعث می‌شود تیم امنیتی وقت کمتری را صرف بررسی هشدارهای بی‌اهمیت کند.

7. تحلیل پیشرفته و دیدگاه عمیق

تحلیل عمیق داده‌ها: SIEM می‌تواند داده‌های امنیتی را با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته‌ای مثل همبستگی، تحلیل‌های رفتاری، و یادگیری ماشین تحلیل کرده و بینش‌های عمیقی در مورد وضعیت امنیتی سازمان ارائه دهد.

تحلیل تاریخی: با ذخیره‌سازی داده‌های قدیمی، SIEM امکان تحلیل تاریخی و بررسی الگوهای بلندمدت در فعالیت‌های امنیتی را فراهم می‌کند.

8. افزایش آگاهی و کنترل بر امنیت

نمایش وضعیت امنیتی: SIEM داشبوردهای گرافیکی و گزارش‌های جامع ارائه می‌دهد که به مدیران امنیتی کمک می‌کند وضعیت امنیتی سازمان را در هر لحظه درک کنند.

بهبود تصمیم‌گیری: با ارائه اطلاعات دقیق و بلادرنگ، SIEM به مدیران امکان می‌دهد تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد اقدامات امنیتی و تخصیص منابع بگیرند.

9. تقویت همکاری و هماهنگی

اشتراک‌گذاری اطلاعات: SIEM می‌تواند به تیم‌های مختلف درون سازمان (مثل تیم‌های IT، عملیات، و امنیت) کمک کند تا با استفاده از یک منبع واحد از اطلاعات امنیتی، بهتر هماهنگ شوند.

ارتباط با ابزارهای دیگر: بسیاری از SIEM‌ها می‌توانند با سایر ابزارهای امنیتی و مدیریت شبکه یکپارچه شوند، که این امر هماهنگی و همکاری بین تیم‌ها را تقویت می‌کند.

این مزایا SIEM را به یک ابزار بسیار قدرتمند و ضروری برای سازمان‌ها تبدیل کرده‌اند، به‌ویژه برای آن‌هایی که با تهدیدات پیچیده سایبری مواجه هستند یا نیاز به انطباق با مقررات سخت‌گیرانه دارند.

چه مواردی را می‌توان از معایب SIEM برشمرد؟

با وجود مزایای بسیاری که سیستم‌هایSIEM (مدیریت امنیت اطلاعات و رویدادها) ارائه می‌دهند، استفاده از آن‌ها نیز معایبی دارد که باید قبل از پیاده‌سازی در نظر گرفته شوند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین معایب SIEM اشاره می‌کنیم:

1. هزینه بالا

هزینه اولیه: پیاده‌سازی SIEM شامل هزینه‌های قابل توجهی برای خرید نرم‌افزار، سخت‌افزار، و مجوزها است. این هزینه‌ها به‌ویژه برای سازمان‌های کوچک و متوسط می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

هزینه‌های نگهداری و پشتیبانی: علاوه بر هزینه اولیه، نگهداری، به‌روزرسانی و پشتیبانی مداوم از سیستم نیز هزینه‌های زیادی را به سازمان تحمیل می‌کند.

2. پیچیدگی پیاده‌سازی و مدیریت

پیاده‌سازی پیچیده: پیاده‌سازی SIEM نیاز به تخصص و زمان زیادی دارد. این سیستم باید به‌درستی پیکربندی شود تا بتواند داده‌ها را به‌صورت مؤثر جمع‌آوری و تحلیل کند.

نیاز به تخصص بالا: مدیریت و بهره‌برداری مؤثر از SIEM نیازمند تیم‌های متخصص با دانش فنی بالا است که این موضوع ممکن است برای بسیاری از سازمان‌ها چالش‌برانگیز باشد.

3. هشدارهای کاذب زیاد

تعداد زیاد هشدارها: SIEM می‌تواند حجم زیادی از هشدارها را تولید کند که ممکن است برخی از آن‌ها کاذب باشند. این موضوع می‌تواند باعث شود تیم امنیتی زمان زیادی را صرف بررسی هشدارهای غیرضروری کند.

خطر غرق شدن در داده‌ها: به دلیل تعداد بالای هشدارها، خطر از دست رفتن هشدارهای مهم و حیاتی وجود دارد، که می‌تواند منجر به عدم تشخیص به موقع تهدیدات واقعی شود.

4. نیاز به پیکربندی و به‌روزرسانی مداوم

پیکربندی دقیق: SIEM برای کارکرد بهینه نیاز به پیکربندی دقیق دارد. تنظیمات اشتباه می‌تواند منجر به ایجاد هشدارهای کاذب یا عدم شناسایی تهدیدات شود.

به‌روزرسانی‌های مستمر: تهدیدات سایبری به‌طور مداوم در حال تغییر هستند و SIEM باید به‌روزرسانی‌های منظم دریافت کند تا بتواند به‌درستی عمل کند. این موضوع نیازمند منابع و زمان قابل توجهی است.

5. چالش در جمع‌آوری و نرمال‌سازی داده‌ها

سازگاری با منابع مختلف: جمع‌آوری داده‌ها از منابع مختلف و نرمال‌سازی آن‌ها به شکلی که SIEM بتواند به‌طور مؤثر آن‌ها را تحلیل کند، چالشی جدی است. برخی منابع ممکن است با SIEM به‌خوبی سازگار نباشند و نیاز به پیکربندی ویژه داشته باشند.

حجم بالای داده‌ها: حجم زیاد داده‌های تولید شده توسط SIEM می‌تواند باعث افزایش بار پردازشی و ذخیره‌سازی شود که ممکن است به مشکلات عملکردی منجر شود.

6. تأخیر در شناسایی تهدیدات پیچیده

تحلیل پیچیده: با وجود قدرت بالای SIEM در تحلیل داده‌ها، شناسایی برخی تهدیدات پیچیده و هدفمند مانند APTها (حملات پیشرفته و مداوم) ممکن است با تأخیر انجام شود. این امر می‌تواند زمان واکنش به تهدیدات را افزایش دهد.

اتکا به داده‌های تاریخی: در برخی موارد، SIEM برای شناسایی تهدیدات نیاز به تحلیل داده‌های تاریخی دارد که ممکن است زمان‌بر باشد و باعث تأخیر در پاسخ به تهدیدات بلادرنگ شود.

7. عدم انعطاف‌پذیری

محدودیت در سفارشی‌سازی: برخی از راه‌حل‌های SIEM ممکن است در سفارشی‌سازی قوانین و سیاست‌ها محدودیت‌هایی داشته باشند که این امر می‌تواند مانع از تطابق کامل با نیازهای خاص سازمان شود.

سختی در مقیاس‌پذیری: با رشد سازمان و افزایش تعداد منابع داده، ممکن است SIEM نیاز به ارتقاء و تنظیمات بیشتری داشته باشد که این امر می‌تواند پیچیدگی و هزینه‌های بیشتری را ایجاد کند.

این معایب نشان می‌دهد که هرچند SIEM یک ابزار بسیار قدرتمند برای مدیریت امنیت است، اما قبل از پیاده‌سازی آن باید مزایا و معایب آن به دقت بررسی شود تا اطمینان حاصل شود که این راهکار با نیازها و منابع سازمان تطابق دارد.

سازمان‌های بزرگ بین‌الملی که از SIEM استفاده کرده‌اند

بسیاری از سازمان‌های بزرگ و برجسته در سطح جهانی از سیستم‌های SIEM برای مدیریت امنیت اطلاعات و رویدادها استفاده می‌کنند. این سازمان‌ها از SIEM برای شناسایی و پاسخ به تهدیدات امنیتی، انطباق با مقررات، و بهبود کارایی تیم‌های امنیتی خود بهره می‌برند. در ادامه، چند نمونه از این سازمان‌ها آورده شده است:

1. بانک‌ها و مؤسسات مالی

جی‌پی مورگان چیس (JPMorgan Chase): این بانک بزرگ آمریکایی از SIEM برای نظارت بر تراکنش‌های مالی، شناسایی فعالیت‌های مشکوک و جلوگیری از کلاهبرداری استفاده می‌کند.

بارکلیز (Barclays): این بانک بریتانیایی نیز از SIEM برای مدیریت امنیت شبکه و انطباق با مقررات مالی سخت‌گیرانه استفاده می‌کند.

2. شرکت‌های فناوری

مایکروسافت: این شرکت بزرگ فناوری از SIEM به عنوان بخشی از استراتژی امنیتی جامع خود استفاده می‌کند تا به مقابله با تهدیدات سایبری پیچیده بپردازد.

3. شرکت‌های خدمات سلامت

مایو کلینیک (Mayo Clinic): این سازمان خدمات بهداشتی و درمانی از SIEM برای حفاظت از اطلاعات حساس بیماران و انطباق با مقررات مرتبط با حفظ حریم خصوصی استفاده می‌کند.

کایزر پرمننته (Kaiser Permanente): یکی از بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان خدمات درمانی در آمریکا است که از SIEM برای تضمین امنیت سیستم‌های اطلاعاتی و حفاظت از داده‌های بیماران استفاده می‌کند.

4. شرکت‌های انرژی

شل (Shell): این شرکت نفت و گاز چندملیتی از SIEM برای نظارت بر زیرساخت‌های حیاتی و شناسایی تهدیدات سایبری استفاده می‌کند.

اکسون موبیل (ExxonMobil): یکی دیگر از شرکت‌های بزرگ انرژی که از SIEM برای مدیریت امنیت زیرساخت‌های خود و جلوگیری از تهدیدات سایبری بهره می‌برد.

5. نهادهای دولتی

وزارت دفاع آمریکا (DoD): وزارت دفاع آمریکا از SIEM برای نظارت بر شبکه‌های خود و شناسایی تهدیدات امنیتی در محیط‌های حساس نظامی استفاده می‌کند.

مرکز خدمات مدیکر و مدیکید (CMS): این نهاد دولتی آمریکا از SIEM برای حفاظت از اطلاعات حساس سلامت شهروندان و انطباق با مقررات استفاده می‌کند.

6. مؤسسات آموزشی

دانشگاه استنفورد: یکی از دانشگاه‌های پیشرو در آمریکا که از SIEM برای نظارت بر شبکه‌های کامپیوتری و حفاظت از داده‌های تحقیقاتی و آموزشی استفاده می‌کند.

دانشگاه هاروارد: این دانشگاه نیز از SIEM برای مدیریت امنیت اطلاعات و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به داده‌های حساس بهره می‌برد.

این سازمان‌ها از SIEM به عنوان یکی از اجزای کلیدی استراتژی امنیتی خود استفاده می‌کنند تا از دارایی‌های دیجیتال خود در برابر تهدیدات سایبری محافظت کنند.

کدام سازمان‌های بین‌المللی از SIEM استفاده نمی‌کند؟

بعضی از سازمان‌های بزرگ به دلایل مختلفی تصمیم گرفته‌اند که به جای استفاده از سیستم‌های سنتی SIEM، از راه‌حل‌های جایگزین استفاده کنند. این دلایل می‌تواند شامل نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتر، کاهش هزینه‌ها، کاهش پیچیدگی یا تمرکز بر تحلیل‌های پیشرفته‌تر باشد. در ادامه، چند نمونه از این سازمان‌ها و راه‌حل‌های جایگزین آن‌ها آورده شده است:

1. نتفلیکس (Netflix)

راه‌حل جایگزین: نتفلیکس به جای استفاده از یک SIEM سنتی، از یک معماری سفارشی مبتنی بر سرویس‌های ابری استفاده می‌کند که شامل ابزارهای مختلفی برای نظارت، هشداردهی و تحلیل داده‌ها است. این شرکت از ابزارهایی مثل Spinnaker و Atlas که خود توسعه داده‌اند، بهره می‌برد.

چرا این انتخاب: نتفلیکس به دلیل نیاز به انعطاف‌پذیری بالا و توانایی مدیریت حجم بالای داده‌های تولیدی در یک محیط ابری توزیع‌شده، به سمت توسعه و استفاده از ابزارهای اختصاصی حرکت کرده است.

2. اوبر (Uber)

راه‌حل جایگزین: اوبر نیز از SIEM سنتی استفاده نمی‌کند و به جای آن از ابزارهای متن‌باز و سرویس‌های ابری مثل Elasticsearch، Logstash و Kibana (ELK Stack) استفاده می‌کند. این شرکت همچنین ازApache Kafka برای جمع‌آوری و انتقال داده‌های رویدادها استفاده می‌کند.

چرا این انتخاب: اوبر به دنبال راه‌حلی بود که بتواند به راحتی مقیاس‌پذیر باشد و با نیازهای خاص خود تطبیق پیدا کند، به همین دلیل به سمت ابزارهای متن‌باز و راه‌حل‌های سفارشی حرکت کرده است.

3. فیس‌بوک (Meta)

راه‌حل جایگزین: فیس‌بوک به جای استفاده از یک SIEM سنتی، از یک پلتفرم تحلیل داده‌های امنیتی سفارشی استفاده می‌کند که با ابزارهای متن‌باز و داخلی مثل Osquery و Scuba ترکیب شده است.

چرا این انتخاب: فیس‌بوک به دلیل حجم عظیم داده‌های تولیدی و نیاز به تحلیل‌های پیشرفته، تصمیم گرفته است تا یک پلتفرم داخلی ایجاد کند که بتواند نیازهای خاص امنیتی آن‌ها را پوشش دهد.

4. گوگل (Google)

راه‌حل جایگزین: گوگل به جای استفاده از SIEM سنتی، از یک سیستم نظارت و تحلیل امنیتی سفارشی استفاده می‌کند که بر روی زیرساخت‌های ابری خود پیاده‌سازی شده است. این سیستم شامل ابزارهای متعددی برای جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل، و پاسخگویی به تهدیدات است.

چرا این انتخاب: گوگل به دلیل توانایی‌های فنی بالا و زیرساخت‌های گسترده ابری، توانسته است یک راه‌حل سفارشی ایجاد کند که به طور دقیق با نیازهای امنیتی پیچیده‌اش همخوانی داشته باشد.

5. آمازون (AWS)

راه‌حل جایگزین: آمازون از سرویس‌های ابری خود مانند Amazon GuardDuty، AWS CloudTrail و AWS Security Hub برای نظارت و مدیریت امنیت استفاده می‌کند.

چرا این انتخاب: AWS به دلیل ماهیت ابری و گسترده بودن زیرساخت‌هایش، از سرویس‌های ابری بومی خود برای ایجاد یک محیط امنیتی یکپارچه و مقیاس‌پذیر استفاده می‌کند.

این سازمان‌ها با توجه به نیازهای خاص خود، از راه‌حل‌های جایگزین استفاده کرده‌اند که انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و با محیط‌های ابری و توزیع‌شده سازگارتر هستند. این رویکردها به آن‌ها امکان می‌دهد که به طور کارآمدتر و مقرون‌به‌صرفه‌تری امنیت خود را مدیریت کنند.

نتیجه‌گیری

در نهایت، استفاده از سیستم‌های SIEM می‌تواند یک ابزار بسیار قدرتمند برای مدیریت امنیت اطلاعات و رویدادها در سازمان‌ها باشد. این سیستم‌ها با ارائه قابلیت‌های پیشرفته‌ای نظیر تشخیص و پاسخ بلادرنگ به تهدیدات، همبستگی داده‌ها، و گزارش‌دهی جامع، به بهبود وضعیت امنیتی و انطباق با مقررات کمک می‌کنند. با این حال، SIEM‌ها نیز معایبی دارند که از جمله می‌توان به هزینه‌های بالا، پیچیدگی پیاده‌سازی و مدیریت، و احتمال تولید هشدارهای کاذب اشاره کرد.

بنابراین، انتخاب و پیاده‌سازی SIEM نیازمند ارزیابی دقیق نیازها و منابع سازمان است. برای برخی سازمان‌ها، این سیستم‌ها می‌توانند ضروری و مؤثر باشند، در حالی که دیگران ممکن است نیاز به بررسی راه‌حل‌های جایگزین یا تکمیلی داشته باشند. توجه به این نکات می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا بهترین تصمیم را برای حفاظت از دارایی‌های دیجیتال خود بگیرند.