دستگاه‌های امنیت شبکه چیست؟ معرفی انواع تجهیزات امنیتی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری

امنیت شبکه امروز یکی از مهم‌ترین اولویت‌های هر سازمان است. حجم بالای تهدیدات سایبری، پیچیدگی حملات و وابستگی کسب‌وکارها به شبکه، باعث شده استفاده از «دستگاه‌های امنیت شبکه» یک ضرورت جدی باشد. اما این دستگاه‌ها به چند نوع تقسیم می‌شوند؟ چه تفاوتی بین نسخه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری وجود دارد؟ و کدام‌یک برای سازمان مناسب‌تر است؟

دستگاه‌های امنیت شبکه چیست؟

دستگاه‌های امنیت شبکه (Network Security Devices) ابزارها و تجهیزاتی هستند که برای محافظت از شبکه سازمان در برابر تهدیدات سایبری، حملات هکری، نشت اطلاعات و دسترسی‌های غیرمجاز استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها می‌توانند سخت‌افزاری (مثل فایروال‌های رک‌مونت) یا نرم‌افزاری/ابری (مثل فایروال‌های ابری یا WAFهای کلاد) باشند و هر کدام وظایف خاصی در تأمین امنیت شبکه بر عهده دارند.
به زبان ساده: این دستگاه‌ها مثل سپر دفاعی شبکه عمل می‌کنند و اجازه نمی‌دهند هیچ فعالیت مخرب، ترافیک غیرمجاز یا نفوذی وارد شبکه داخلی سازمان شود.

انواع دستگاه‌های امنیت شبکه

دستگاه‌های امنیت شبکه کارهای مختلفی انجام می‌دهند. برخی ترافیک شبکه را مدیریت می‌کنند، برخی تهدیدها را تشخیص می‌دهند و برخی دیگر دسترسی راه‌دور امن را فراهم می‌سازند. بسیاری از دستگاه‌ها به‌ویژه دستگاه‌های مناسب کسب‌وکارهای کوچک، ترکیبی از چندین قابلیت را ارائه می‌دهند.

فایروال (Firewall)

فایروال‌ها یکی از بنیادی‌ترین تجهیزات امنیت شبکه هستند. مانند دیگر دستگاه‌های امنیتی، فایروال‌ها می‌توانند سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری باشند. بیشتر کسب‌وکارها از سخت‌افزارهای تخصصی استفاده می‌کنند چون توان پردازش بیشتری دارند و از پشتیبانی بهتری برخوردارند.

فایروال‌ها مرزی میان شبکه داخلی شما و اینترنت گسترده ایجاد می‌کنند. آن‌ها می‌توانند اتصال‌ها را بر اساس پورت‌ها، آدرس‌های IP و معیارهای دیگر مسدود کنند. معمولاً فایروال‌ها طوری تنظیم می‌شوند که به‌صورت پیش‌فرض ترافیک ورودی را مسدود کنند، که این موضوع یک سطح پایه از امنیت را فراهم می‌کند.

سیستم‌های جلوگیری از نفوذ (Intrusion Prevention System – IPS)

سیستم‌های جلوگیری از نفوذ، تمام ترافیک عبوری شبکه را به‌صورت فعالانه پایش می‌کنند. این سیستم‌ها با استفاده از پروفایل‌های آماده، تشخیص امضا، هوش مصنوعی و تشخیص ناهنجاری، می‌توانند بسیاری از انواع نفوذهای شبکه را، از بدافزار روی دستگاه‌های انتهایی گرفته تا حملات منع سرویس (DDoS)، شناسایی کنند.

یکی از قابلیت‌های بسیار مهم IPS این است که می‌تواند در زمان واقعی با فایروال‌ها و سایر تجهیزات شبکه تعامل کند. برای مثال، IPS ممکن است از روی ترافیک مشکوک یک دستگاه آلوده به بدافزار را تشخیص دهد و سپس از فایروال بخواهد آن دستگاه را در یک زیرشبکه مجزا قرنطینه کند تا آسیب بیشتری وارد نکند.

مدیریت یکپارچه تهدید (Unified Threat Management – UTM)

در شبکه‌های سازمانی مدرن، مدیران ممکن است چندین دستگاه مختلف با قابلیت‌های امنیتی متفاوت را کنترل کنند. اگر این دستگاه‌ها از سازندگان مختلف باشند، مدیریت یک حمله در حال وقوع پیچیده می‌شود.

UTMها مجموعه‌ای از فایروال، سیستم تشخیص و جلوگیری از نفوذ و قابلیت‌های دیگر را در یک دستگاه ترکیب می‌کنند. برای کسب‌وکارهای کوچک یا تیم‌های IT محدود، UTM بسیار مقرون‌به‌صرفه و کاربردی است. با این حال، UTM همیشه بهترین انتخاب نیست، زیرا ایجاد یک نقطه شکست واحد می‌تواند کل شبکه را از کار بیندازد.

کنترل دسترسی شبکه (Network Access Control)

جلوگیری از دسترسی دستگاه‌های آلوده یا پیکربندی‌نشده به شبکه داخلی، بسیار حیاتی است. دستگاه‌های کنترل دسترسی شبکه، احراز هویت شبکه را با وضعیت امنیتی دستگاه‌های انتهایی مرتبط می‌کنند.
برای مثال، یک سیستم کنترل دسترسی ممکن است اجازه ندهد دستگاه‌ها بدون نصب آخرین به‌روزرسانی‌های امنیتی وارد شبکه شوند.

درگاه‌های امنیت ایمیل (Email Security Gateway)

اگرچه بسیاری از کسب‌وکارها از ایمیل‌های ابری استفاده می‌کنند، درگاه‌های امنیت ایمیل هنوز کاربرد دارند. این دستگاه‌ها ایمیل‌های ورودی و خروجی را برای اسپم، بدافزار، فیشینگ و حساب‌های به خطر افتاده بررسی می‌کنند. درگاه‌های مدرن از تحلیل آماری و داده‌های تاریخی برای تشخیص بهتر تهدیدها استفاده می‌کنند.
برخی فروشندگان این ابزارها را به‌صورت سخت‌افزاری ارائه می‌دهند و برخی دیگر به‌عنوان نرم‌افزار یا سرویس ابری.

فایروال‌های اپلیکیشن وب (Web Application Firewall – WAF)

WAF مانند یک فایروال شبکه عمل می‌کند، اما به‌طور خاص روی ترافیک وب تمرکز دارد. اپلیکیشن‌های وب معمولاً دارای ضعف‌های امنیتی هستند که می‌تواند منجر به نشت داده یا نفوذ به شبکه شود. WAF یک لایه محافظتی اضافه برای این برنامه‌ها فراهم می‌کند.

WAF می‌تواند درخواست‌های مشکوک، URLهای خطرناک، حملات تزریق SQL، و بسیاری از تهدیدهای دیگر را مسدود کند. WAFها به‌صورت سخت‌افزار، افزونه نرم‌افزاری یا روی سرورهای Reverse Proxy نصب می‌شوند.

درگاه‌های VPN

با افزایش دورکاری، هر کسب‌وکار باید امکان دسترسی امن به شبکه داخلی را فراهم کند. درگاه VPN با ایجاد یک تونل رمزگذاری‌شده، ترافیک کاربران را طوری هدایت می‌کند که گویی مستقیماً داخل شبکه شرکت هستند.
علاوه بر امنیت، VPN دسترسی به چاپگرها، سایت‌های داخلی و دیگر منابع سازمانی را آسان‌تر می‌کند.

پشتیبان‌گیری و بازیابی دستگاه‌های شبکه

با وجود تعداد زیاد دستگاه‌های شبکه، اعمال و برگشت تغییرات پیکربندی کاری دشوار است. همچنین بازیابی سریع دستگاه‌ها در شرایط بحرانی بسیار حیاتی است.
به همین دلیل، راهکارهای متمرکز پشتیبان‌گیری و بازیابی دستگاه‌های شبکه اهمیت زیادی دارند. ابزارهای مدیریت پیکربندی، فرآیند پشتیبان‌گیری را خودکار کرده و ذخیره امن تنظیمات دستگاه‌ها را فراهم می‌کنند تا بازگردانی آن‌ها ساده‌تر شود.

جدول دسته‌بندی دستگاه‌های امنیت شبکه

جمع‌بندی

با توجه به اهمیت داده‌هایی که در شبکه هر کسب‌وکار جریان دارد، استفاده نکردن از تجهیزات مناسب امنیت شبکه اقدامی بسیار پرخطر است. این دستگاه‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا حملات سایبری را قبل از وقوع متوقف کنند.
فایروال‌ها قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نوع تجهیزات امنیت شبکه هستند. سیستم‌های دیگری مانند IDS و IPS توانایی‌های فایروال را برای مقابله با تهدیدهای نوظهور گسترش می‌دهند. سایر دستگاه‌ها نیز امنیت ایمیل‌ها، اپلیکیشن‌های وب و … را تقویت می‌کنند.